Profesjonalny kontrakt sportowy, a umowa o wypłatę stypendium sportowego. Stypendium sportowe, a przynależność klubowa.
Wstęp
Ze względu na rosnącą popularność „ulgi sponsoringowej” w ramach której sponsor może finansować m. in. stypendia dla zawodników klubu sportowego pojawia się konieczność uregulowania wypłaty takiego stypendium przez klub na rzecz zawodnika.
W dzisiejszym wpisie skupimy się na rozwiązaniach prawnych umożliwiających wprowadzenie i wypłacenie stypendium zawodnikowi. A jeśli chciałbyś dowiedzieć się jak skorzystać z ulgi dla sponsorów oraz co powinna zawierać umowa pomiędzy klubem, a podmiotem chcącym skorzystać z ulgi sponsoringowej, to zapraszamy Cię przeczytania do tego wpisu.
Stypendium sportowe – czym jest i jak je wprowadzić?
Stypendium sportowe zostało uregulowane w ustawie o sporcie z 25 czerwca 2010 roku. Zgodnie z art. 5 tej ustawy klub sportowy może ustanowić i finansować stypendium sportowe dla zawodników. Aby więc stypendium takie mogło zaistnieć w konkretnym klubie sportowym konieczne jest podjęcie działań przez odpowiedni organ takiego klubu. Zazwyczaj będzie to zarząd, który na podstawie statutu czy umowy spółki, jest uprawniony do zarządzania majątkiem klubu. Ze względu na skromną regulację ustawową klubowych stypendiów, to do klubu należy uprawnienie do ustanowienia zasad przydzielania oraz wypłacania stypendiów.
Stosując stypendium sportowe w ramach realizacji umowy ze sponsorem, który zamierza skorzystać z ulgi sponsoringowej należy pamiętać, iż wprowadzenie takiego stypendium musi przyczyniać się do poprawy warunków uprawiania sportu przez członków sponsorowanego klubu sportowego lub zwiększać dostępność społeczności lokalnej do działalności sportowej prowadzonej przez ten klub. W przeciwnym razie wprowadzenie stypendium nie będzie spełniało kryteriów do zmniejszenia należności podatkowej sponsora o dodatkowe 50% wartości przekazanych klubowi na ten cel środków.
Stypendium sportowe może zostać wprowadzone w drodze uchwały właściwego organu klubu. Uchwała powinna określać:
– warunki, jakie musi spełnić zawodnik, który chciałby takie stypendium otrzymać,
– wysokość stypendium dla poszczególnych zawodników,
– okres wypłacania stypendium,
– sposób ustalania, czy zawodnik, który ubiega się o stypendium, spełnia wskazane w uchwale kryteria – np. przyznanie stypendium decyzją zarządu na wniosek zawodnika,
– źródła finansowania stypendium,
– przesłanki utraty prawa do stypendium,
– wskazanie czy stypendium przyznawane będzie jednorazowo, czy na jakiś dłuższy czas (np. jeden sezon),
Należy jednak pamiętać, iż stypendium sportowe może stanowić tytuł do ubezpieczenia społecznego zawodnika, a jego przyznanie może rodzić po stronie klubu konieczność pokrycia składek ubezpieczenia należnych za danego zawodnika. Obowiązek taki powstanie, jeśli stypendysta nie będzie posiadał innego tytułu do ubezpieczenia społecznego (np. kontrakt o profesjonalne uprawianie piłki nożnej, umowa o pracę, umowa zlecenie, status ucznia/studenta).
Wypłata zawodnikowi stypendium powinna odbywać się na podstawie umowy, której stronami będą klub oraz zawodnik. W umowie należy uregulować następujące kwestie:
– obowiązki klubu (co do zasady wypłata stypendium),
– obowiązki zawodnika (wystarczającym jest wskazanie zobowiązania do odbioru stypendium, przekazania numeru konta itp.),
– wysokość stypendium,
– termin jego płatności,
– wskazanie czy stypendium przyznano jednorazowo, czy na wskazany w umowie okres,
– określenie zasad przetwarzania danych osobowych zawodnika przez klub (klauzula RODO),
– wskazanie, iż zawodnik otrzymuje stypendium, gdyż spełnia warunki jego wypłaty wskazane w uchwale zarządu klubu.
Stypendium sportowe, a przynależność klubowa
Umowa o wypłatę stypendium sportowego w kształcie opisanym wyżej dotyczy jedynie najprostszej konstrukcji umożliwiającej wypłatę zawodnikowi takiego świadczenia. Nie tworzy przy tym między klubem, a zawodnikiem więzi przynależności klubowej, zawodnik nie zobowiązuje się w ramach tej umowy do reprezentowania barw klubu, a stypendium nie stanowi wynagrodzenia za usługi świadczone przez zawodnika czy wykorzystanie jego wizerunku. Dlatego też należy pamiętać, iż zawodnik, który ma otrzymać stypendium, a równocześnie ma być zobowiązany do reprezentowania barw klubu w rozgrywkach sportowych powinien mieć podpisaną z klubem, czy to deklarację gry amatora, czy też kontrakt o profesjonalne uprawianie właściwego sportu.
Istnieje przy tym możliwość, aby umowa stypendialna wprowadzała więź przynależności klubowej zawodnika i jego zobowiązanie do reprezentowania barw klubu we współzawodnictwie sportowym. Aby się tak stało, umowa stypendialna musi spełniać kryteria uznania jej za profesjonalny kontrakt sportowy określone przez właściwy polski związek sportowy. Poniżej zostanie omówiona konstrukcja kontraktu o profesjonale uprawianie sportu na przykładzie wymagań, jakie określił Polski Związek Piłki Nożnej (PZPN).
Profesjonalny kontrakt sportowy na przykładzie przepisów PZPN
Zanim przejdziemy do omawiania wymagań, jakie profesjonalnym kontraktom sportowym stawia PZPN, należy wskazać, iż zgodnie z art. 7 uchwały zarządu PZPN nr VIII/124 z 14 lipca 2014 roku w sprawie statusu zawodników oraz zasad zmian przynależności klubowej, za amatora uznaje się zawodnika, który z tytułu uprawiania piłki nożnej otrzymuje wynagrodzenie nie większe niż jego koszty uprawiania tego sportu. Innymi słowy, jeśli zawodnik otrzyma od klubu pieniądze, które przewyższać będą jego wydatki związane z uprawianiem piłki nożnej, może on zostać uznany za zawodnika profesjonalnego, co będzie skutkowało koniecznością zawarcia z nim kontraktu o profesjonalne uprawianie piłki nożnej.
Podstawowe wymagania dla profesjonalnych kontraktów piłkarskich zostały uregulowane w uchwale zarządu PZPN nr III/54 z 27 marca 2015 roku w sprawie minimalnych wymagań dla standardowych kontraktów zawodników w sektorze zawodowej piłki nożnej (Minimalne Wymagania). Zgodnie z art. 6 ust. 2 tej uchwały kontrakt profesjonalny, pod rygorem nieważności, musi zawierać:
- datę rozpoczęcia (dzień/miesiąc/rok), jak również datę zakończenia (dzień/miesiąc/rok) kontraktu, przy czym kontrakt nie może zostać zawarty na okres krótszy niż do dnia zakończenia sezonu rozgrywkowego i nie dłuższy niż 5 lat, z zastrzeżeniem odmiennych postanowień wspomnianej uchwały dotyczących okresu obowiązywania kontraktu zawieranego z klubem pozyskującym zawodnika w przypadku transferu czasowego oraz maksymalnego okresu obowiązywania kontraktu U18;
- wynagrodzenie indywidualne zawodnika za cały okres obowiązywania kontraktu, odrębnie za każdy sezon rozgrywkowy, podane w kwocie brutto, z jednoczesnym określeniem waluty i terminu wypłaty tego wynagrodzenia oraz sposobu płatności; jeżeli wynagrodzenie indywidualne zawodnika nie obejmuje całości okresu obowiązywania kontraktu, kontrakt jest ważny tylko w sezonach rozgrywkowych, w odniesieniu, do których to wynagrodzenie zostało wyraźnie określone.
Kontrakt profesjonalny musi ponadto zawierać:
- dane dotyczące imienia i nazwiska, daty urodzenia, narodowości oraz stałego adresu zamieszkania zawodnika; w przypadku zawodnika niepełnoletniego również dane dotyczące imienia i nazwiska, narodowości oraz stałego adresu zamieszkania jego przedstawicieli ustawowych;
- dane dotyczące firmy, numeru wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego lub innego rejestru/ewidencji prowadzonych na podstawie przepisów prawa powszechnego, adresu klubu oraz imienia i nazwiska osób reprezentujących klub wraz ze wskazaniem podstawy reprezentacji;
- dane dotyczące imienia i nazwiska osób uczestniczących w negocjacjach lub będących przy podpisaniu kontraktu (np. tłumacz, doradca prawny zawodnika, pośrednik transakcyjny), oraz podpis tych osób;
- określenie wysokości wynagrodzenia pośrednika transakcyjnego reprezentującego zawodnika, jeżeli to wynagrodzenie ma zostać zapłacone przez klub;
- wskazanie innego poza językiem polskim, języka obcego stosowanego przy czynnościach prawnych oraz wymianie informacji pomiędzy klubem a zawodnikiem nie władającym językiem polskim, przy czym w takim wypadku kontrakt musi być dwujęzyczny i określać która wersja językowa kontraktu jest wiążąca na wypadek rozbieżności w treści;
- wskazanie prawa, któremu kontrakt podlega oraz jurysdykcji zgodnej z obowiązującymi przepisami FIFA i PZPN (w przypadku zawodników polskich Piłkarski Sąd Polubowny przy PZPN; w przypadku zawodników zagranicznych – Izba ds. Rozwiązywania Sporów FIFA);
- określenie zasady zachowania poufności kontraktu;
- wskazania adresów mailowych stron, na które doręczana może być korespondencja związana z kontraktem, wywołująca skutki prawne.
Kontrakt profesjonalny powinien zawierać (zobowiązania klubu):
- wskazanie zasad ustalania wynagrodzenia dodatkowego zawodnika, w tym poprzez odesłanie do regulaminów wewnątrzklubowych;
- wszelkie świadczenia klubu na rzecz zawodnika o charakterze niepieniężnym;
- zapewnienie zawodnikowi warunków do podnoszenia kwalifikacji sportowych, w szczególności poprzez umożliwienie mu uczestniczenia w treningach zespołowych, chyba że odmienny sposób podnoszenia kwalifikacji sportowych zawodnika byłby podyktowany uzasadnionymi obiektywnymi przyczynami sportowymi;
- określenie czasu wykonywania obowiązków kontraktowych przez zawodnika uwzględniającego rozmiar jego zadań wynikających z kontraktu;
- określenie zasad korzystania przez klub z wizerunku zawodnika, przy czym w przypadku uprzedniego zawarcia przez zawodnika umowy przenoszącej prawa do wykorzystania wizerunku zawodnika na inny podmiot, okoliczność ta powinna być w kontrakcie wskazana;
- określenie sposobu uczestnictwa w edukacji szkolnej dla zawodników kontynuujących edukację;
- określenie okresu wypoczynku, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia indywidualnego zawodnika, przy czym okres ten nie może być krótszy niż 4 tygodnie w każdym 12 miesięcznym okresie obowiązywania kontraktu, w tym minimum 14 dni kalendarzowych w okresie ciągłym uzgodnionym przez strony;
- zobowiązanie klubu do przestrzegania przepisów dotyczących praw człowieka, w tym prawa do swobodnej wypowiedzi zawodnika w zakresie nie wykraczającym poza ochronę swojego słusznego interesu oraz zakazu dyskryminacji zawodnika;
- zobowiązanie klubu do zwalniania zawodnika w przypadku powołania go do gry w reprezentacji narodowej, w terminach FIFA;
- zobowiązanie klubu do ubezpieczenia zawodnika od następstw nieszczęśliwych wypadków wynikłych z uprawiania sportu piłki nożnej zgodnie z przepisami prawa powszechnego oraz przepisami FIFA;
- informacje dotyczące zakresu świadczeń klubu wobec zawodnika z tytułu ubezpieczenia społecznego, zdrowotnego, osobowego i majątkowego oraz sposobu rozliczania obciążeń podatkowych;
- informacje dotyczące zasad i warunków prowadzenia i przechowywania oraz dostępu zawodnika do odpowiednich rejestrów dotyczących stanu zdrowia zawodnika związanego z profesjonalnym uprawianiem piłki nożnej, przy uwzględnieniu zasad ochrony danych osobowych.
Kontrakt profesjonalny powinien zawierać (zobowiązania zawodnika):
- zobowiązanie zawodnika do reprezentowania klubu w krajowych i międzynarodowych zawodach piłkarskich na najwyższym możliwym poziomie oraz do przestrzegania przepisów gry w piłkę nożną;
- zobowiązanie zawodnika do aktywnego uczestnictwa w procesie szkoleniowym i współzawodnictwie sportowym, zgodnie z instrukcjami sztabu szkoleniowego klubu;
- zobowiązanie zawodnika do prowadzenia zdrowego trybu życia i zachowywania wysokiej sprawności fizycznej;
- zobowiązanie zawodnika do uczestniczenia w wydarzeniach sportowych i społecznych, w tym marketingowych, reklamowych i promocyjnych wskazanych przez klub;
- zobowiązanie zawodnika do regularnego poddawania się badaniom lekarskim zalecanym przez lekarza klubowego oraz do stosowania wyłącznie środków farmakologicznych przypisanych przez lekarza klubowego lub z nim uzgodnionych;
- zobowiązanie zawodnika do przestrzegania przepisów antydopingowych;
- zobowiązanie zawodnika do niezwłocznego powiadomienia klubu o wypadku lub chorobie wraz z dostarczeniem stosownego zaświadczenia lekarskiego oraz do stosowania się do poleceń sztabu medycznego klubu w związku z niezdolnością do wykonywania obowiązków kontraktowych;
- zobowiązanie zawodnika do dbania o mienie klubu i przyjęcie przez zawodnika odpowiedzialności materialnej za powierzony sprzęt sportowy;
- zobowiązanie zawodnika do niepodejmowania działań mogących narazić dobre imię klubu, jego właścicieli, sponsorów oraz osób z nim bezpośrednio związanych, a także organizatorów lub podmiotów prowadzących rozgrywki;
- zobowiązanie zawodnika do przestrzegania w rozsądnych granicach poleceń władz klubu w zakresie dotyczącym aktywności pozapiłkarskiej (lokalizacja miejsca zamieszkania w okresie obowiązywania kontraktu, sposób spędzania wolnego czasu, wyłączenie określonego rodzaju aktywności sportowej, ograniczenie dopuszczalności prowadzenia czasochłonnej aktywności pozasportowej);
- zobowiązanie zawodnika do przestrzegania zakazu udziału w zakładach bukmacherskich dotyczących jakichkolwiek rozgrywek piłkarskich.
Ponadto przy kontraktach profesjonalnych załącznikiem do kontraktu powinno być oświadczenie zawodnika o nieuczestniczeniu w przekupstwie sportowym, wskazane w art. 6 ust. 6 Minimalnych Wymagań.
Dodatkowe różnice dotyczą sposobów rozwiązywania umowy o stypendium sportowe oraz kontraktu o profesjonalne uprawianie piłki nożnej. Obie umowy jako zawarte na czas określony ulegają rozwiązaniu z upływem czasu na jakie zostały zawarte oraz w przypadkach w nich przewidzianych. Co do zasady umowa o wypłatę stypendium ulegnie rozwiązaniu w momencie zrealizowania celu w jakim została zawarta – wypłaty stypendium, ewentualnie upływu terminu na jaki stypendium zostało przyznane.
Kontrakt profesjonalny, poza rozwiązaniem z upływem okresu na jaki został zawarty, ulega również rozwiązaniu w przypadkach wskazanych w Minimalnych Wymaganiach. Przepisy tej uchwały przewidują katalog sytuacji, w których zarówno klub, jak i zawodnik są uprawnieni do wypowiedzenia kontraktu przed upływem okresu jego obowiązywania. Przepisy te należy jednak do kontraktu profesjonalnego odpowiednio zaimplementować. Można to zrobić na dwa sposoby:
- przepisać fragmenty uchwały do samego kontraktu;
- zawrzeć w kontrakcie zapis, iż Minimalne Wymagania stanowią jego integralną część, czy też, że w sprawach nieuregulowanych kontraktem stosuje się Minimalne Wymagania.
Podsumowanie
Podsumowując, należy wskazać, iż umowa o stypendium sportowe w swej najprostszej wersji nie skutkuje powstaniem więzi przynależności klubowej zawodnika do klubu i jego zobowiązania do reprezentowania barw tego klubu we współzawodnictwie sportowym. Więź ta w takim przypadku musi wynikać z osobnego dokumentu zawartego między stronami (kontrakt o profesjonalne uprawianie sportu, deklaracja gry amatora).
Wypłata zawodnikowi stypendium sportowego może wiązać się z koniecznością odprowadzenia przez klub składek na ubezpieczenie społeczne zawodnika. Stanie się tak, jeśli zawodnik nie posiada innego tytułu do ubezpieczenia społecznego.
Zawodnik otrzymujący stypendium sportowe wprowadzone przez klub może być uznawany za amatora tak długo, jak wysokość tego stypendium nie przewyższa kosztów jego uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez klub i zawodach w ramach, których reprezentuje barwy klubu.
W przypadku gdy wysokość stypendium wypłacanego zawodnikowi przewyższy koszty jego udziału w treningach i zawodach sportowych, w których uczestniczy Klub, zawodnik może zostać uznany za profesjonalistę, co wiązać się będzie z koniecznością zawarcia z nim (zamiast, lub obok umowy stypendialnej) kontraktu o profesjonalne uprawianie sportu, która będzie musiała być dostosowana do przepisów związkowych w danej dyscyplinie sportu.
Środki na wypłatę stypendiów mogą pochodzić od sponsora albo partnera klubu. Podmiot finansujący takie stypendia będzie mógł skorzystać z ulgi sponsoringowej uregulowanej odpowiednio w ustawie o PIT i o CIT, jeżeli sfinansowanie takiego stypendium wpłynie na poprawę warunków uprawiania sportu przez członków klubu sportowego, który otrzyma finansowanie, lub zwiększy dostępność społeczności lokalnej do działalności sportowej prowadzonej przez ten klub.